Bankgarantie: wat is het en hoe werkt het?

Wanneer je een woning koopt, vereist de verkoper doorgaans dat je 10% van de koopsom als garantie op de rekening van de notaris stort.

Deze ‘aanbetaling’ wordt aan de notaris overgemaakt als extra veiligheidsmaatregel en wordt beheerd in een depot.

Als de koop doorgaat, wordt de waarborgsom in mindering gebracht op de totale koopsom.

Dit is vaak echter een smak geld om in één keer op tafel te leggen en lang niet iedereen beschikt over het benodigde kapitaal om alles in één keer te betalen.

In plaats van deze waarborgsom daarom met eigen geld te betalen, kun je dit ook regelen m.b.v. een bankgarantie. Je tekent hiervoor een overeenkomst met de bank.

Mocht de bank de waarborgsom moeten betalen aan de verkoper omdat je de verplichting aan de verkoper niet nakomt, dan ben je het gewaarborgde bedrag schuldig aan de bank.

Wat is een bankgarantie?

De volgende definitie van Wikipedia vat het begrip goed samen:

“Een bankgarantie is een contract waarin een bank onvoorwaardelijk garandeert om een bedrag aan de begunstigde te betalen, indien hij daarop aanspraak maakt.”

De bankgarantie kan dus gebruikt worden voor iedere transactie of overeenkomst waar een waarborgsom of bepaalde vorm van aanbetaling vereist is.

Kosten bankgarantie

Een bankgarantie aanvragen kost geld. De kosten bevatten meestal:

• Eenmalige behandelkosten;
• Een jaarlijkse, halfjaarlijkse of kwartaalprovisie ter grootte van een percentage van de gegarandeerde som.

Deze kosten lopen door zolang de overeenkomst nog niet werd beëindigd.

Doorgaans wordt één procent van de waarborgsom op jaarbasis als jaarprovisie gehanteerd, met een minimum van €200,-.

Ook als de koop gewoon doorgaat en de bank niets hoeft uit te keren, betaal je voor een garantie.

Voorwaarden bankgarantie

Voor het aanvragen van een bankgarantie gelden er bepaalde voorwaarden. Zo wordt een bankgarantie over het algemeen uitsluitend afgegeven door de bank of hypotheekverstrekker waar de hypotheek wordt afgesloten.

Een tweede voorwaarde heeft betrekking op de geldigheidsduur van de bankgarantie. Deze verschilt per bank, maar wordt altijd in het koopcontract opgenomen. Is de geldigheidsduur van de bankgarantie verstreken, dan kan de verkoper hier dus geen aanspraak meer op maken.

Waarom een bankgarantie?

Een bankgarantie is meestal goedkoper dan een persoonlijke lening. Bovendien kun je via de bank meer op maat te werk gaan.

Je hoeft bovendien de garantie niet zelf te regelen bij de bank, mits je een goede hypotheekadviseur heeft.

Er zijn echter wel enkele zaken waarop je moet letten bij het afsluiten van een bankgarantie.

Waarop moet ik letten bij een bankgarantie?

Je kan in het geval van een huurder/verhuurder-situatie bijvoorbeeld in de problemen komen wanneer je als huurder het pand verlaat.

De begunstigde (in dit geval de verhuurder) ontvangt het contract van de bankgarantie. Zolang dit contract in het bezit is van de begunstigde, kan deze aanspraak maken op de uitbetaling van de waarborgsom.

Wanneer je als huurder vertrekt (en het pand wordt overgedragen aan de nieuwe huurder), zal je uiteraard graag willen dat de bankgarantie vervalt.

Je moet namelijk de doorlopende kosten blijven betalen zolang het contract niet vervalt en bent verplicht voldoende saldo aan te houden op je rekening.

De verhuurder heeft echter geen belang meer bij deze relatie en doet geen moeite de (oude) bankgarantie terug te sturen. De verhuurder kan bovendien wanneer hij wil een beroep doen op de garantie, ook nu hij daar geen redelijke grond meer voor heeft.

Dit is het grootste risico van de bankgarantie: de verantwoordelijkheid ligt niet geheel bij de opdrachtgever en je bent volledig afhankelijk van de begunstigde.

Let dus goed op dat je ook steeds de afloop van de overeenkomst goed regelt.

De koop gaat NIET door, wat nu?

Het is mogelijk dat de koop wegens omstandigheden niet doorgaat of dat je (tijdelijk) moet afzien van de verkoop.

In dat geval is het erg belangrijk dat je beroep kan doen op de ontbindende voorwaarden. Er zijn hierbij twee mogelijke scenario’s:

1. Voorlopig koopcontract en ontbindende voorwaarden
   
   Je hebt als koper het recht om bepaalde ontbindende voorwaarden in het koopcontract op te nemen. Op basis van deze voorwaarden kun je later afzien van de koop, zonder een betaling te hoeven doen.
   
   Indien de koop niet doorgaat om redenen die zijn opgenomen in de ontbindende voorwaarden van het voorlopig koopcontract, hoef je de waarborgsom niet te betalen en dus geen aanspraak te maken op de bankgarantie.
   
   Je betaalt wel de kosten voor de bankgarantie aan de bank. De vaakst voorkomende ontbindende voorwaarde is “onder voorbehoud van financiering”. Wanneer je gebruik wenst te maken van een hypotheek voor je aankoop, wil dit zeggen met andere woorden ‘het goedkeuren van je hypotheek’.
   
   Indien je de koopverplichting niet kunt nakomen wegens een meermaals afgekeurde hypotheekaanvraag, kun je via deze ontbindende voorwaarde vermijden dat je de waarborgsom verschuldigd bent (gesteld dat je deze hebt opgenomen in het voorlopig koopcontract).
   
   Na het tekenen van het voorlopig koopcontract heb je drie werkdagen bedenktijd waarin je zonder wettelijke verklaring van de koop kunt afzien.
   
   Je bent dan geen waarborgsom verschuldigd aan de verkoper indien je binnen deze termijn laat weten dat je de woning toch niet wenst te kopen.
   
2. Koop gaat niet door wegens andere redenen
   
   Wens je om bepaalde redenen toch af te zien van de koop na de wettelijke bedenktijd van drie dagen?
   
   Gaat het om andere redenen die niet werden opgenomen in het voorlopig koopcontract en kun je dus geen beroep doen op de ontbindende voorwaarden? Dan heeft de verkoper recht op de waarborgsom.
   
   Als je de waarborgsom met eigen geld aan de notaris betaald hebt, keert deze het bedrag onmiddellijk uit aan de verkoper. Indien je gebruik maakt van een bankgarantie, betaalt de bank de waarborgsom aan de notaris, die het bedrag dan verder uitkeert aan de verkoper.
   
   De garantie wordt hierna omgezet in een renteloze lening bij de bank, die je annuïtair moet terugbetalen. Je hebt dus een schuld ter hoogte van de waarborgsom, maar hoeft hierover geen rente te betalen.

De koop gaat WEL door, wat nu?

Wanneer de koop gewoon doorgaat, zijn er geen extra stappen die je moet ondernemen. Heb je met eigen kapitaal 10% aan de notaris betaald, dan zal dit bedrag in mindering worden gebracht op de totale koopsom.

Maak je gebruik van een bankgarantie, dan zal je het voorschot m.b.v. een rentevrije lening tijdelijk aan de bank terug moeten betalen.

Daarbovenop betaal je ook nog de kosten die in rekening worden gebracht voor het regelen van de garantie. Deze kosten zijn terug te vinden op de nota van de notaris, en worden verder verrekend met de bank.

Wordt een bankgarantie geregistreerd bij het BKR?

Je vraagt je mogelijks af of een bankgarantie wordt geregistreerd bij het BKR.

Studieleningen bij DUO en hypotheken worden niet geregistreerd. Alleen een betalingsachterstand van minstens 120 dagen op een hypotheek leidt tot een registratie.

Je hoeft je dus geen zorgen te maken dat het regelen van een bankgarantie een invloed heeft op je BKR registratie.

Hoe regel je het?

De meest eenvoudige manier om een bankgarantie te regelen is door een hypotheekadviseur on te schakelen.

Het is ook mogelijk om zelf een bankgarantie aan te vragen, in sommige gevallen is het zelfs mogelijk om dit online te regelen.

Ga na bij je bank of hypotheekverstrekker wat de mogelijkheden zijn.

Wens je liever een persoonlijke of zakelijke lening aan te vragen? Vergelijk hier dan leningen.