Ubezpieczenie – strata pieniędzy czy gwarancja spokojnej przyszłości?
Frazesem jest stwierdzenie, że nie da się przewidzieć przyszłości ani tym bardziej dokładnie jej zaplanować. Każdego z nas – bez względu na stan naszego portfela – spotkać mogą nieprzewidziane sytuacje, takie jak wypadki, choroby, pożary itd. Czy warto zabezpieczać się przez nimi poprzez ubezpieczenia? Czym jest ubezpieczenie i dlaczego w Polsce tak mało osób się na nie decyduje?
Ubezpieczenie w aspekcie prawnym
Zgodnie z art. 805 par. 1 Kodeksu cywilnego istota ubezpieczenia polega na zobowiązaniu się ubezpieczyciela do spełnienia świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w zamian za opłacanie regularnych składem na jego rzecz. Polskie przepisy niekiedy przewidują obligatoryjność ubezpieczeń (ma to miejsce na przykład odnośnie ubezpieczeń od odpowiedzialności cywilnej użytkowników pojazdów mechanicznych czy osób wykonujących określone w ustawie rodzaje działalności gospodarczej). W większości zawieranie umów o ubezpieczenie jest jednak w pełni dobrowolne.
Możemy zawierać umowy ubezpieczenia zarówno na własny, jak i cudzy rachunek. Możliwe jest zatem opłacanie składek celem zapewniania ochrony bliskich nam osób czy przyjaciół. Nie istnieją ponadto żadne ograniczenia odnośnie maksymalnej kwoty ubezpieczenia. Obowiązuje swoboda umów, a zatem gdy tylko uda nam się przekonać ubezpieczyciela, że nasze zgrabne nogi są warto milion złotych, możemy zapewnić im ochronę na taką właśnie kwotę.
W Polsce jednak tak „egzotyczne” przedmioty ubezpieczeń rzadko bywają akceptowane przez ubezpieczycieli. W ogólności, ubezpieczenia dzielą się na majątkowe (zawierane celem ochrony mienia) oraz osobowe (przewidziane dla ochrony osób). Zarówno wśród pierwszych, jak i drugich, da się wyróżnić kilka rodzajów, najczęściej przewijających się w ubezpieczeniowej praktyce.
Wybrane oferty pożyczek online
- limit kredytowy do 5000 zł
- na okres do 360 dni
- pierwszy miesiąc bez prowizji dla nowych klientów
Wybrane 1 684 razy- pierwsza darmowa pożyczka do 3000 PLN
- maksymalna kwota kolejnej pożyczki 8000 zł
- minalna kwota pożyczki 100 zł
- okres spłaty 61 dni
Wybrane 1 596 razy- Pierwsza pożyczka darmowa do 3000 zł
- Kolejna pożyczka do 15 000 zł
- Minimalna kwota pożyczki 500 zł
Poszczególne rodzaje ubezpieczeń
Ubezpieczenie samochodu
Ubezpieczenie samochodu to nie tylko obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (OC). Stopniowo na popularności zyskuje także ubezpieczenie AC (Autocasco), zapewniające znacznie szerszą ochronę (na przykład zwrot wartości samochodu w razie jego kradzieży czy spalenia się), a także ubezpieczenie NNW (od następstw nieszczęśliwych wypadków).
O podstawowym ubezpieczeniu nie możemy zapomnieć, bo czeka nie tylko wysoka kara pieniężna przy spotkaniu z policyjnym patrolem, ale w przypadku wyrządzenia szkody, konsekwencje finansowe sięgają gigantycznych kwot. O pozostałych ubezpieczeniach warto myśleć, gdy kupujemy nowy bądź kilkuletni samochód, a także gdy dużo jeździmy samochodem, podróżujemy za granicę i chcemy czuć się bezpiecznie.
Ubezpieczenie motocykli
Pomimo tego, że podróżowanie motocyklem ma najczęściej charakter sezonowy, podobnie jak samochody podlegają one obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej, które – tak samo jak w przypadku aut – może zostać rozszerzone o ubezpieczenie AC i/lub NNW. Składki na ubezpieczenie motocykli są jednak zazwyczaj dużo tańsze niż składki na ubezpieczenie pojazdów czterokołowych.
Ubezpieczenie nieruchomości
Polisy na ubezpieczenie domu lub ubezpieczenie mieszkania chronią to, na co ciężko pracujemy, czyli nasz majątek. W przypadku zakupu nieruchomości na kredyt bądź budowy domu na kredyt, ubezpieczenie nieruchomości jest obowiązkowe. Dom ubezpieczysz na wypadek pożaru, powodzi, zalania, kradzieży, włamania itd. Zakres może być bardzo szeroki, wszystko zależy od Twoich potrzeb i możliwości finansowych.
Ubezpieczenie oszczędnościowe
Ubezpieczenie oszczędnościowe łączy w sobie polisę na życie z regularnym oszczędzaniem. Środki wypłacane są najczęściej wraz z końcem umowy bądź w trakcie jej trwania w przypadku śmierci ubezpieczonego.
Ubezpieczenie na życie i od utraty zdrowia
To jedno z najpopularniejszych ubezpieczeń w Polsce, bo ubezpieczenia na życie gwarantują wypłatę środków w razie śmierci ubezpieczonego, ale nie tylko. Polisa na życie może obejmować choroby, wypadki, kalectwo, rehabilitację czy hospitalizację. A im szersza ochrona, tym lepiej.
Ubezpieczenie zdrowotne
Ubezpieczenie zdrowotne to gwarancja prywatnej opieki medycznej. Warunki ubezpieczeń zdrowotnych oferowanych przez firmy ubezpieczeniowe różnią się między sobą wysokością opłat, zakresem usług medycznych, sposobem wypłaty zwrotu kosztów itd. Dlatego zawsze należy dokładnie przeczytać różne oferty i warianty ubezpieczenia zdrowotnego, a następnie wybrać najlepszą dla siebie opcję.
Ubezpieczenie kredytu
Kolejnym rodzajem ubezpieczeń są ubezpieczenia kredytów. Często wymagają ich banki, zwłaszcza w przypadku zawierania długoterminowych umów kredytowych (na przykład o kredyty hipoteczne). Ubezpieczenia kredytów są jednak korzystne nie tylko z punktu widzenia banków, ale również kredytobiorców, którzy dzięki nim zyskują pewność, że spłata ich zobowiązań będzie kontynuowana nawet wówczas, gdy sami nie będą mogli tego czynić.
Warto wiedzieć, że bank nie może uzależniać wydania pozytywnej decyzji od wykupienia przez nas polisy. Ubezpieczenie jest dobrowolne, pomijając ubezpieczenie nieruchomości przy kredycie hipotecznym.
Ubezpieczenie psa, kota i innych zwierząt
Osoby, którym zależy na zdrowiu swoich pupili, skorzystać powinny z ubezpieczeń weterynaryjnych. W zamian za opłacanie składek uzyskują oni dostęp do darmowej lub płatnej jedynie częściowo opieki weterynaryjnej. Ubezpieczenie psa, kota i innych zwierząt nie jest fanaberią, a zwykłą wygodą dla właściciela czworonoga. Koszty leczenia zwierząt są równie wysokie jak ludzi i ubezpieczenie pomaga pokryć wydatki i mamy jeden problem z głowy.
Ubezpieczenie w podróży
Ta kategoria ubezpieczeń adresowana jest do osób podróżujących zarówno turystycznie, jak i w celach służbowych. Dzięki temu, że wykupisz ubezpieczenie turystyczne, to zyskujesz między innymi szansę na pokrycie niespodziewanych kosztów, związanych na przykład z utratą dokumentów, a także szybki dostęp do opieki medycznej. A w razie poważnych problemów zdrowotnych transport medyczny do Polski.
Ubezpieczenie łodzi
Jeśli jesteśmy szczęśliwymi posiadaczami prywatnej łódki wykorzystywanej w celach rekreacyjnych, warto pomyśleć również o jej ubezpieczeniu. Podobne ubezpieczenia są bardzo popularne na przykład w krajach skandynawskich, w których podróżowanie drogą wodną nie należy do rzadkości. W Polsce jednak również nie jest wykluczone ubezpieczenie łodzi wędkarskiej ani ubezpieczenie jachtu, a także każdego innego przedmiotu materialnego. Wszystko, jak zwykle, rozbija się o pieniądze.
Kiedy polisa nas nie chroni?
Umowa ubezpieczeniowa to przynajmniej kilka stron, dla ułatwienia małym druczkiem. Brzmi niezachęcająco, ale z OWU (Ogólne Warunki Ubezpieczenia) powinieneś zapoznać się od A do Z. A dwa razy przeczytać rozdział poświęcony wyłączeniom. Wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela to sytuacje, w których ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania. Wachlarz wyłączeń zależy od wariantu ubezpieczenia.
Dla przykładu, polisy na życie nie obejmują m. in.: samobójstwa, samookaleczenia, śmierci poniesionej na skutek wypadku, prowadząc w stanie wskazującym, zatrucia bądź szkód poniesionych przez spożycie alkoholu, narkotyków, dopalaczy. Polisy nie obejmują też szkód poniesionych w wyniku zamachu terrorystycznego oraz powstałych na skutek udziału w masowych rozruchach.
Najczęstsze wyłączenia związane są z alkoholem, narkotykami i innymi substancjami psychoaktywnymi, a także z naszym niedbalstwem bądź celowym działaniem na szkodę.
Składka ubezpieczeniowa jako element domowego budżetu
W Polsce zawieranie umów ubezpieczeniowych – poza sytuacjami, gdy jest obowiązkowe – nie cieszy się popularnością (inaczej jest na przykład w Stanach Zjednoczonych, gdzie ubezpieczyć możemy niemal wszystko, i to na dodatek na każdą kwotę). Dlaczego Polacy są tak sceptyczni w tym zakresie?
Być może wierzymy w dobrą passę albo nie dopuszczamy do siebie czarnych scenariuszy. Wiele osób obawia się wprowadzenia do domowego budżetu kolejnego zobowiązania finansowego. Wolę bieżące środki przeznaczać na konsumpcję. Wychodzą z założenia, że nie ma sensu regularne opłacanie składek, bo przykre wypadki losowe mogą nigdy im się nie przytrafić, wobec czego ich pieniądze zostaną w ten sposób zaprzepaszczone.
W przypadku przystąpienia do tak zwanych ubezpieczeń grupowych, przeważnie zawieranych celem ochrony życia i zdrowia pracowników świadczących pracę w danym zakładzie, składka może być potrącana z naszego wynagrodzenia, jeśli wyrazimy na to zgodę. Tak czy inaczej, musimy ją opłacać – obowiązek w tym zakresie wynika dla nas wprost z umowy.
Polak sobie poradzi
Pokutuje przekonanie, że gdy jednak naszym udziałem stanie się niespodziewana choroba lub wypadek, zawsze znajdzie się jakieś wyjście z tej sytuacji. Będziemy mogli na przykład zapożyczyć się w banku lub u osób bliskich.
Takie podejście jest jednak bardzo nieodpowiedzialne, bo żaden bank nie udzieli nam kredytu wówczas, gdy z powodu choroby nie będziemy zdolni do świadczenia pracy. Liczenie na pomoc innych również może okazać się złudne. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest ubezpieczenie się. Z jakimi kosztami powinniśmy się liczyć, decydując się na zawarcie umowy?
Ubezpieczenia – realne koszty
Samo podpisanie umowy jest całkowicie bezpłatne. Po naszej stronie leży tylko opłacanie składek na rzecz ubezpieczyciela. Ich wysokość uzależniona jest od kilku czynników:
- przedmiotu, który chcemy objąć ubezpieczeniem (przedmiotem tym może być zarówno rzecz materialna, taka jak dom czy wartościowy obraz, jak i niematerialna – zdrowie, życie czy piękny głos),
- kwoty, na jaką chcemy uzyskać ubezpieczenie (ubezpieczyciele oferują różne kwoty, aktywnie konkurując ze sobą na coraz bardziej wymagającym rynku),
- czasu, przez który chcemy korzystać z ochrony ubezpieczeniowej (umowy mogą być zawierane zarówno na czas określony, jak i nieokreślony).
A zatem, czy warto?
Gospodarowanie finansami to zadanie dla osób odpowiedzialnych, potrafiących przewidywać nie tylko efekty własnych działań, ale również zdarzenia od nich niezależne. Nie ulega wątpliwości, że lepiej mieć zapewnioną fachową opiekę medyczną niż czekać w długiej kolejce na wizytę u lekarza przyjmującego w ramach NFZ. Jest to szczególnie ważne, gdy postawienie szybkiej, trafnej diagnozy może uratować nam życie.
Podobnie rzecz się ma z innymi rodzajami ubezpieczeń. Wszystkie one mają za zadanie zapewnić ochronę dóbr, które uznajemy za ważne dla siebie. Oczywiście, może być tak, że nie spotka nas nigdy nic przykrego, a pieniądze przeznaczone na opłacanie składek w żaden sposób się nam „nie zwrócą”. Czy jednak nie będzie to w istocie świetna informacja? Każdy marzy chyba o uniknięciu chorób czy innych tego typu zdarzeń.
Nie może podlegać dyskusji, że posiadanie ubezpieczenia daje pewność. Pewność, że gdyby jednak problemy się pojawiły, zapewniona nam zostanie pomoc i rekompensata finansowa. Pewność, że możemy spać spokojnie, bo życie nas niczym nie zaskoczy.
