Wat is inflatie en wat zijn de ontwikkelingen ?

Inflatie eenvoudig uitgelegd

Iedereen heeft de term inflatie ongetwijfeld eerder gehoord, maar wat is inflatie? Veel mensen weten wat deze term inhoudt, maar de precieze details kunnen vaak voor verwarring zorgen.

Het kan daarom interessant zijn te begrijpen hoe de inflatie zich ontwikkelt en wat de gevolgen ervan zijn voor uw portemonnee en de economie.

In dit artikel leggen we uit:

• wat is inflatie?;
• wat de oorzaken en gevolgen zijn;
• inflatie Nederland en wat de invloed ervan is op uw persoonlijke financiën.

Inflatie betekenis?

De inflatie betekenis is een stijging van het algemene prijspeil. Door het stijgen van de prijzen wordt uw geld minder waard. De inflatie 2023 is momenteel actueel.

Als er sprake is van inflatie kunt u met hetzelfde bedrag minder goederen kopen dan ervoor.

De Nederlandsche Bank ziet het liefst 2% – 3% inflatie per jaar. De inflatie 2023 schommelt rond deze percentages.

Een lage inflatie is gunstig voor de economie omdat het consumenten stimuleert om goederen en diensten te kopen. Inflatie zorgt er namelijk voor:

• dat het geld nu minder waard wordt waardoor consumenten geneigd zijn om goederen en diensten te kopen
• dat lenen aantrekkelijker wordt waardoor mensen meer te besteden hebben

Een te hoge inflatie is weer niet gunstig voor de economie, want het kan leiden tot een daling van het vertrouwen van de bevolking in hun eigen munteenheid en economie. Inflatie zorgt er namelijk voor:

• dat het duurder wordt om geld te lenen waardoor mensen minder te besteden hebben; de economische groei remt af door de hoge rente
• dat buitenlandse investeerders minder interesse hebben om in ons land te investeren omdat producten duurder worden wat leidt tot een verslechterde internationale concurrentiepositie

Soorten inflatie

Er bestaan vele oorzaken van prijsstijgingen (inflatie). De meest voorkomende zijn:

1. Kosteninflatie
   Prijsstijgingen kunnen ontstaan door stijgingen in productiekosten. Bedrijven rekenen die kostenstijging dan door aan de consument. Denk bijvoorbeeld aan een prijsstijging in loonkosten of grondstoffen.
2. Winstinflatie
   Bedrijven verhogen hun prijzen om hun winst te vergroten. Als er in een land veel monopolisten zijn die hun prijs verhogen kan dit leiden tot een algemene prijsstijging en dus inflatie.
3. Bestedingsinflatie
   Wanneer er sprake is van overbesteding: de toename van bestedingen is groter dan de toename in producten. Als de vraag naar producten stijgt zal dit leiden tot een stijging van het algemeen prijspeil.
4. Geïmporteerde inflatie
   Het kan zijn dat voor sommige producten bepaalde producten moeten gehaald worden in het buitenland. Wanneer deze geïmporteerde producten in andere landen duurder worden, zal het product in inflatie Nederland ook duurder worden.

Basisrente en de invloed op inflatie

De Europese Centrale Bank (ECB) is verantwoordelijk voor de Europese economie.

In tijden van financiële crisis neemt de ECB maatregelen om de economische groei te stimuleren. Een van deze maatregelen is het verlagen van de basisrente.

Het prijsbeleid van de ECB moet altijd een evenwicht bewaren tussen economische groei en prijsstabiliteit (inflatie).

Als de ECB de basisrente verlaagt en nationale banken als gevolg hiervan goedkoop geld kunnen lenen, zal de consumptie toenemen.

Hierdoor zal de economie een boost krijgen en zal de inflatie stijgen. Als de basisrente stijgt, zal de economische groei stagneren en de inflatie dalen.

Voor beleggers zal een verhoging van de rente vaak juist als negatief worden ervaren.

Een hoge rente betekent dat het aantrekkelijker wordt om geld vast te houden, en minder geld in de omloop betekent dus ook minder geld richting de beurzen.

Andersom werkt dit natuurlijk ook: hoe verder de rente daalt, hoe minder aantrekkelijk het wordt om geld vast te houden.

Naast de basisrente heeft de ECB nog twee andere mechanismen die van invloed zijn op de hoeveelheid geld in omloop en daarmee op de inflatie:

• minimumreserve
• openmarktoperaties

Minimumreserve

Nationale banken moeten bepaalde reserves aanhouden bij de ECB. Soms kan het gebeuren dat deze reserves moeten worden verhoogd. Dit geld kan uiteraard niet worden uitgeleend.

Hierdoor worden minder leningen verstrekt en daalt de hoeveelheid geld dat in omloop is op de markt, wat leidt tot een daling van de inflatie.

Openmarktoperaties

De ECB koopt staatsobligaties van verschillende landen om deze financieel te ondersteunen. Dit brengt nieuw geld in de economie. Naarmate de geldhoeveelheid toeneemt, neemt ook de inflatie toe.

Dit zal de ECB in staat stellen landen met een zwakke economie te helpen. Het handhaven van de stabiliteit in de eurozone is van bijzonder belang voor de ECB. De inflatie euro (zone) staat hoog op de agenda.

Wat is inflatie en wie heeft baat bij inflatie?

Met name de landen met een schuldenlast en de kredietnemers profiteren van de inflatie.

Hoe hoger de inflatie is, hoe lager de schuldenlast. Veel landen zijn daarom niet actief bezig met inflatiebestrijding, omdat dit de overheidsschuld verlaagt.

Aan de andere kant zal het lage rentepercentage ook de economie stimuleren en nieuwe banen creëeren. Wanneer de economische groei afneemt of bedrijven geen geld hebben om te investeren, neemt ook de werkloosheid toe.

Verlaging basisrente: wie wordt negatief beïnvloed?

Als de ECB de basisrente verlaagt, moeten banken meer betalen om geld te laten bewaren door de ECB. Als de financieringskosten dalen, worden er meer leningen opgenomen.

Dit verhoogt het risico op overmatige schuldenlast of kan leiden tot een schuldenzeepbel.

Vooral de spaarders zijn negatief beïnvloed door de laagrentende fase. De daling van de rente op leningen leidt ook tot een daling van de rente op spaardeposito’s.

Op dit moment bieden alle spaarrekeningen in Nederland zulke lage rentetarieven dat spaarders bij aftrek van ca. 2% inflatie per jaar een negatief rendement overhouden.

Dit negatieve rendement is in ieder geval beter dan uw geld vast te houden op uw reguliere rekening, maar u zult er niet rijk van worden.

Als de basisrente van de ECB stijgt, stijgt ook de rente op spaardeposito’s. Een stijging van de basisrente verhoogt echter ook de inflatie waardoor de reële rente laag blijft.

De spaarders zullen dus niet in staat zijn om ook tegen een hogere rente activa op te bouwen, omdat de inflatie de reële rente omlaag duwt.

Spaarplannen en termijndeposito’s zijn derhalve niet geschikt voor kapitaalaccumulatie. Deze vormen van sparen zijn zinvol als financiële buffer en voor het financieren van kleine investeringen op korte termijn.

Bij financiële knelpunten helpen deze rekeningen bij het vermijden van een lening aanvraag om geldtekort op te vangen.

Positief reëel rendement – bestaat dit nog?

Vooral de fase met lage rente trof veel spaarders. Spaarrekeningen hebben lange tijd geen positief reëel rendement opgeleverd.

De vraag die veel spaarders zich nu stellen is: waar bewaar ik mijn geld?

Enerzijds wil men een bepaalde zekerheid bij het beleggen van geld, anderzijds verwacht men ook een zo hoog mogelijk rendement. Deze twee punten zijn echter niet langer verenigbaar.

Spaarders die zich veilig voelen bij traditionele spaarmethodes moeten op zijn minst overwegen of de overstap naar een nieuwe bank rendabel kan zijn. Zelfs kleine renteverschillen kunnen besparingen opleveren en daarmee het negatieve rendement verminderen.

Als u een positief reëel rendement wilt behalen kunt u overwegen om te beleggen in risicovolle beleggingscategorieën.

Dit betekent echter niet dat u onmiddellijk crypto en individuele aandelen moet kopen. Een goede diversificatie blijft de enige manier om het risico op verlies te verlagen.

ETF’s

Een van deze vermogenscategorieën is de zogenaamde ETF. De ETF is een op de beurs verhandeld indexfonds dat de prestaties van een groep aandelen volgt.

Investeerders investeren in meerdere bedrijven tegelijk.

• De langetermijninvesteringen in ETF’s zijn altijd positief gebleken over een periode van ongeveer 15 jaar.

Het belangrijkste van deze activaklasse is het aanhouden (hold) van ETF’s, zelfs als de koers plotseling daalt.

Met een beleggingshorizon voor de lange termijn zullen de prijzen weer stijgen, zoals de trend van de afgelopen 100 jaar duidelijk laat zien.

P2P leningen

Een andere manier om geld te beleggen dat u tal van diversificatiemogelijkheden biedt, is te investeren in P2P leningen.

Hier investeert u in consumptieve kredieten, vastgoedkredieten, bedrijfskredieten, etc.

U leent in feite uw geld uit aan projecten en ondernemingen en ontvangt er een overeenkomstig rendement voor terug.

Uiteraard is het aan te raden om u vooraf te informeren over de kansen en risico’s van deze vorm van investeren.

• Het voordeel van P2P leningen is de uitgebreide mogelijkheid tot diversificatie in diverse P2P platformen zoals Mintos maar ook de flexibele investeringstermijn. Beleggers hoeven hun geld niet meerdere jaren vast te zetten om een positief rendement te behalen.

Lees meer: Hoe kunt u succesvol beleggen in P2P Krediet?

Goud

Goud is één van de meest waardevolle grondstoffen en wordt beschouwd als een veilige beleggingsvorm die geen waarde verliest.

Terwijl mensen in 1974 bijna 4.000 USD betaalden voor 1 kg goud, moet men vandaag bijna 44.000 USD uitgeven voor hetzelfde volume van het edelmetaal.

Deze evolutie is een goede indicatie van de positieve evolutie van de goudprijs.

Materiële vaste activa

Onroerend goed en andere materiële activa zijn ook goede manieren om zich te beschermen tegen monetaire devaluatie.

In dit geval is het echter uiterst moeilijk om het rendement te berekenen, omdat niemand kan anticiperen op de ontwikkeling van de markt.

Bovendien is de waarde van vastgoed vaak ook afhankelijk van externe factoren, zoals milieurampen, waarop investeerders weinig invloed hebben.

Conclusie

Waar u uw geld moet beleggen of hoe u zich kunt beschermen tegen inflatie hangt af van de individuele houding die u heeft als spaarder en/of belegger.

Elke belegger streeft een andere spaardoelstelling na met een andere beleggingshorizon.

Het is vooral belangrijk dat beleggers zich ervan bewust zijn dat zij kans lopen een reëel rendementsverlies van 2% per jaar te realiseren wanneer zij hun geld onderbrengen op een reguliere betaalrekening.

Zodra u zich hiervan bewust bent, kunt u stap voor stap beginnen met beleggen in beleggingscategorieën met een hoger rendement.

Het is moeilijk te voorspellen hoe de inflatie zich in de toekomst verder zal ontwikkelen. Indien we in de nabije toekomst niet met een financiële crisis worden geconfronteerd, mogen we aannemen dat de ECB haar basisrente zal verhogen.

Zoals gezegd is echter niet alleen de basisrente van invloed op het inflatieniveau, maar zijn er vele factoren die een rol spelen in de verdere ontwikkeling van deze economische maatstaf.